پروتکل شبکه چیست؟ آشنایی با انواع پروتکل های شبکه

در شبکه، پروتکل مجموعه‌ای از قوانین برای قالب‌بندی و پردازش داده‌ها است. پروتکل‌های شبکه مانند زبان رایج رایانه‌ها هستند. رایانه‌های درون شبکه در اجرای سیستم شبکه کامپیوتری، ممکن است از نرم‌افزار و سخت‌افزار بسیار متفاوتی استفاده کنند. بااین‌حال، استفاده از پروتکل‌ها آنها را قادر می‌سازد تا بدون توجه به یکدیگر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در ادامه به توضیحات بیشتر درباره پروتکل شیکه و انواع پروتکل های شبکه می‌پردازیم. با تیم برنا بنیان همراه باشید.

 

پروتکل شبکه چیست؟

پروتکل شبکه های استاندارد مانند یک زبان رایج هستند که رایانه‌ها می‌توانند از آن استفاده کنند. مشابه این که چگونه ممکن است دو نفر از نقاط مختلف جهان زبان مادری یکدیگر را درک نکنند اما بتوانند با استفاده از یک زبان سوم مشترک ارتباط برقرار کنند. اگر یکی از رایانه‌ها از پروتکل اینترنت (IP) و رایانه دوم نیز استفاده کند، قادر به برقراری ارتباط خواهند بود. جهت کسب اطلاعات بیشتر به صفحه ” آدرس ip چیست و انواع آن کدام است و به چه صورت در شبکه استفاده می شود؟ ” مراجعه کنید.

همان‌طور که سازمان ملل متحد برای برقراری ارتباط بین نمایندگان سراسر جهان به 6 زبان رسمی خود متکی است. اما اگر یکی از رایانه‌ها از IP استفاده می‌کند. دیگری این پروتکل را نمی‌شناسد و نمی‌توانند ارتباط برقرار کنند. در اینترنت، پروتکل‌های متفاوتی برای انواع مختلف فرایندها وجود دارد. پروتکل‌ها اغلب از نظر اینکه کدام مدل OSI متعلق است، موردبحث قرار می‌گیرند.

 

لایه‌های مدل OSI چیست؟

مدل Open Systems Interconnection (OSI)، یک نمایش انتزاعی از نحوه عملکرد اینترنت است. این شامل 7 لایه است که هر لایه نمایانگر دسته‌ای از توابع شبکه است.

پروتکل‌ها این توابع شبکه را ممکن می‌سازند. به‌عنوان‌مثال، پروتکل اینترنت (IP) وظیفه مسیریابی داده‌ها را بر عهده دارد و نشان می‌دهد که بسته‌های داده از کجا آمده و مقصد آنها کجاست. IP ارتباطات شبکه‎‌ به‌ شبکه را ممکن می‌سازد؛ بنابراین، IP یک پروتکل شبکه لایه‌ای (لایه 3) در نظر گرفته می‌شود. یک بسته بخش کوچکی از داده است. تمام داده‌های ارسال شده از طریق شبکه به بسته‌ها تقسیم می‌شوند.

 

 

کدام پروتکل‌ها روی لایه شبکه اجرا می‌شوند؟

همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، IP یک پروتکل شبکه لایه‌ای است که مسئول مسیریابی است. اما این تنها پروتکل لایه شبکه نیست.

IPsec Internet Protocol Security :(IPsec) اتصالات IP رمزگذاری شده و تأیید شده را بر روی یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) ایجاد می‌کند. از نظر فنی IPsec یک پروتکل نیست ، بلکه مجموعه‌ای از پروتکل‌ها است که شامل پروتکل امنیتی Encapsulating Security (ESP)  Header Authentication (AH) و Security Security Association (SA) است.

ICMP: پروتکل پیام کنترل اینترنت (ICMP) خطاها را گزارش می‌دهد و وضعیت را به‌روز می‌کند. به‌عنوان‌مثال، اگر یک روتر قادر به ارائه یک بسته نباشد، یک پیام ICMP را به منبع بسته ارسال می‌کند.

IGMP: پروتکل مدیریت گروه اینترنت (IGMP) یک تا چندین اتصال شبکه را ایجاد می‌کند. IGMP به راه‌اندازی چندپخشی کمک می‌کند، به این معنی که چندین کامپیوتر می‌توانند بسته‌های داده‌ای را که به یک آدرس IP هدایت می‌شوند، دریافت کنند.

 

انواع پروتکل شبکه

برخی از مهم‌ترین انواع پروتکل‌ شبکه که باید بدانید عبارت‌اند از:

TCP : همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، TCP یک پروتکل لایه انتقال است که تحویل داده‌های مطمئن را تضمین می‌کند. منظور از TCP استفاده از IP است و این دو پروتکل اغلب با هم به‌عنوان TCP/IP ارجاع داده می‌شوند.

HTTP : پروتکل انتقال ابر متن (HTTP) پایه وب جهانی است، اینترنت که بیشتر کاربران با آن تعامل دارند. برای انتقال داده‌ها بین دستگاه‌ها استفاده می‌شود. HTTP به لایه برنامه (لایه 7) تعلق دارد، زیرا داده‌ها را در قالبی قرار می‌دهد که برنامه‌ها (به‌عنوان‌مثال مرورگر) می‌توانند مستقیماً و بدون تفسیر بیشتر از آن استفاده کنند. لایه‌های پایینی مدل OSI توسط سیستم‌عامل رایانه اداره می‌شود، نه برنامه‌های کاربردی.

HTTPS : مشکل HTTP این است که رمزگذاری نمی‌شود – هر مهاجمی که پیام HTTP را رهگیری کند، می‌تواند آن را بخواند. HTTPS (HTTP Secure) این امر را با رمزگذاری پیام‌های HTTP تصحیح می‌کند.

TLS/SSL Transport Layer Security (TLS) : پروتکلی است که HTTPS برای رمزگذاری استفاده می‌کند. TLS قبلاً لایه سوکت امن (SSL) نامیده می‌شد.

UDP : پروتکل اطلاعات کاربر (UDP) جایگزینی سریع‌تر اما کمتر قابل‌اعتماد برای TCP در لایه انتقال است. اغلب در سرویس‌هایی مانند پخش ویدئو و بازی استفاده می‌شود که در آن تحویل سریع داده‌ها بسیار مهم است.

 

مطالعه کنید: امنیت شبکه چیست و مدیریت شبکه به چه صورت انجام می شود؟

 

روترها از چه پروتکل های شبکه استفاده می‌کنند؟

روترهای شبکه از پروتکل‌های خاصی برای کشف کارآمدترین مسیرهای شبکه به سایر روترها استفاده می‌کنند.  این پروتکل شبکه ها برای انتقال داده‌های کاربر استفاده نمی‌شوند. پروتکل شبکه مهم برای مسیریابی شامل:

BGP The Border Gateway Protocol (BGP) : یک پروتکل لایه‌ای از برنامه‌های کاربردی است که شبکه‌ها برای پخش آدرس‌های IP تحت کنترل خود استفاده می‌کنند. این اطلاعات به روترها اجازه می‌دهد تا تصمیم بگیرند بسته‌های داده‌ای که باید در مسیر رسیدن به مقصد خود از چه شبکه‌هایی عبور کنند.

EIGRP : پروتکل مسیریابی پیشرفته داخلی دروازه (EIGRP) فاصله بین روترها را مشخص می‌کند. EIGRP به طور خودکار رکورد هر مسیریاب را از بهترین مسیرها (که جدول مسیریابی نامیده می‌شود) به‌روز می‌کند و این به‌روزرسانی‌ها را به سایر روترهای درون شبکه پخش می‌کند.

OSPF : پروتکل Open Shortest Path First (OSPF) کارآمدترین مسیرهای شبکه را بر اساس عوامل مختلفی از جمله فاصله و پهنای باند محاسبه می‌کند.

RIP : پروتکل اطلاعات مسیریابی (RIP)، یک پروتکل مسیریابی قدیمی است که فاصله بین روترها را مشخص می‌کند. RIP یک پروتکل لایه برنامه است.

 

پروتکل‌ها در حملات سایبری چگونه استفاده می‌شوند؟

مانند هر جنبه دیگری از محاسبات، مهاجمان می‌توانند از نحوه عملکرد پروتکل‌های شبکه برای به خطر انداختن یا غلبه بر سیستم‌ها سوءاستفاده کنند. بسیاری از این پروتکل‌ها در حملات انکار سرویس (DDoS) استفاده می‌شوند. آنها بسته‌های SYN را ارسال می‌کنند تا بارهاوبارها TCP را با یک سرور شروع کنند. تا زمانی که سرور نتواند به کاربران قانونی خدمات ارائه دهد زیرا منابع آن توسط تمام اتصالات تقلبی TCP وصل شده است.

 

جمع بندی

تا اینجا درباره پروتکل شبکه و انواع پروتکل شبکه و استفاده از پروتکل در روترها و حملات سایبری را گفتیم. اگه باز هم سوال دارید، می‌توانید با تیم برنا بنیان سوال خود را ارائه کنید تا جواب گرفته شوید. جهت ارائه خدمات شبکه کامپیوتری می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی تماس، چت واتساپ، شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام یا تلگرام با ایشان صحبت کنید.